Kadınlarda Kısırlık Neden Olur ?

Kadınlarda Kısırlık Neden Olur ?

Kadınlarda kısırlık şüphesi korunmasız düzenli ilişkiye rağmen  bir yılın sonunda gebelik söz konusu olmadığında başlıyor. İlerleyen yaş gebelik kapasitesinin günbegün azalmasına yol açıyor. Kadınlarda kısırlık neden olur ?

Kadın kısırlığının birçok nedeni vardır. Üreme sistemi değişikliği veya bozukluğu, genetik yatkınlık (konjenital malformasyon), enfeksiyonlar, hormonal işlev bozuklukları vs.  Bununla birlikte,teşhis koyulamayan kısırlık vakaları da söz konusudur.

Kadınlarda kısırlık, hormonal dengesizlikler, yumurtlama bozuklukları, polikistik over sendromu (PCOS), endometriozis, tüplerin tıkanıklığı, rahim yapısal problemleri ve enfeksiyonlar gibi birçok nedene bağlı olabilir. Yaş, stres ve yaşam tarzı da etkili faktörlerdir.

Özetle, kadın infertilitesinin nedenleri şunlardır;

• Yumurtalık (Ovulasyon ) ile ilgili faktörler,
• Tubal ve Peritoneal (Tüp Tıkanıklığı) faktörleri,
• Serviks yani rahim ağzı ile ilgili faktörler,

İnfertilite şüphesi ile doktora başvuran çiftlerde gözlemlenen sebeplerin %50’si kadınlar üzerinde tespit edilmiştir.

Kadınlarda yumurtlama sorunlarının yaklaşık %45’i, endokrin sistemin işleyişini etkileyen hipotalamik-hipofiz bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Hormon dengesizlikleri, yumurtlamayı olumsuz yönde etkileyerek gebelik şansını düşürebilir.

Bunun yanı sıra, kısırlık vakalarının %45’i tubal ve peritoneal faktörlere, yani fallop tüplerinde meydana gelen tıkanıklıklara bağlıdır. Bu durum, yumurtanın döllenmesini engelleyerek doğal yollarla gebelik oluşmasını zorlaştırır. Vakaların %20’sinde ise rahim ağzıyla (serviks) ilgili sorunlar tespit edilmektedir.

Kadın ve erkeklerde görülebilen cinsel işlev bozuklukları da kısırlığın olası nedenleri arasında yer almaktadır. Ancak, bazı çiftlerde infertiliteye sebep olan herhangi bir tıbbi sorun tespit edilemez. Bu tür açıklanamayan infertilite vakalarının oranı %10-15 arasında değişmektedir. Ayrıca, bazı durumlarda luteal fazdaki düzensizliklerin de gebelik oluşumunu olumsuz etkileyebileceği gözlemlenmiştir.

Kadınlarda Kısırlık Teşhisi İçin Kullanılan Yöntemler

Kadınlarda kısırlık teşhisi için ultrason, kan testleri (hormon seviyeleri), histerosalpingografi (rahim ve tüplerin incelenmesi), laparoskopi ve yumurtlama izleme gibi yöntemler kullanılır. Bu testler, kısırlığın nedenini belirlemek için faydalıdır.

Aşağıda çiftlerin kısırlık tanı ve teşhisinde kadın partner üzerinde yapılabilecek testlerin birkaçını listeliyoruz;

Hormonal testlerin amacı yumurtalık rezervini değerlendirmektir. FSH, LH, östradiol (hormon), siklusun  ilk yarısı (adetin 2. yada 3. Günü ); siklusun ikinci yarısında progesteron ve Prolaktin; Antimuller hormon (AMH); TSH değerleri ölçümlenir. Vajinal svap, üreme sisteminin (vajina ve serviks) distal bir organın merkezden uzakta kalan kısımı) yolunun enfeksiyonlarını değerlendiren testtir.

Pelvik transvajinal ultrason, dişinin üreme kanalının anotomisi, tümör vb. durumların değerlendirmesine olanak tanır. Transvajinal ultrason ile hem yumurtalık folliküllerinin sayısını ve büyümesini hem bazal hem de uyaran koşulları değerlendirmek mümkündür.

Kadınlarda kısırlık, hormonal dengesizlik, tüp tıkanıklığı, endometriozis, polikistik over sendromu (PCOS), rahim problemleri gibi nedenlerle oluşabilir. Tedavi yöntemleri arasında ilaç tedavisi, tüp bebek, laparoskopi ve cerrahi müdahaleler bulunur. Kadınlarda kısırlık tedavisinde, yapılan testler ve tespit edilen soruna göre tedavi planı belirlenir. İlaç tedavisiyle hormon düzeyleri düzenlenebilir, tüp bebek tedavisiyle doğurganlık artırılabilir. Endometriozis veya tüp tıkanıklığı gibi fiziksel sorunlar için laparoskopi veya cerrahi müdahaleler gerekebilir. Ayrıca, yaşam tarzı değişiklikleri, stres yönetimi ve beslenme düzenlemeleri de tedavi sürecini destekleyebilir. Kısırlık tedavisinde erken teşhis ve kişiye özel yaklaşımlar başarı oranlarını artırabilir.

Rahim Değerlendirmesi

Sonohisterografi (SHG), uterus kavitesine bir steril tuz çözeltisi ya da diğer uygun bir madde enjekte edildikten sonra, rahim, rahim boşluğu ve tubal açıklık değerlendirilmesi mümkün olur.

Rahmin üç boyutlu ultrasonu (3D yankısı), bağırsak hacminin hızlı bir şekilde işlenmesi yoluyla rahim için olası konjenital malformasyonların (organdaki doğuştan gelen anormallik veya hasar durumu) tanınmasına olanak sağlayan teknoloji. 3D ultrason sonokristrografi ile kombinasyon halinde kullanılabilir.

Özetle, ünlü Kadın Doğum Uzmanı Prof. Carlo Flamigni, kadınlarda kısırlık nedenleri hakkında temel başlıkları belirtmiş ve teşhis sürecine bu ana faktörlerden başlanmasının, zaman yönetimi açısından önemli bir avantaj sağlayacağını ifade etmiştir.

Kadınlarda kısırlık nasıl tedavi edilir adlı makalemizi okumanızı öneririz.