Kadınlarda kısırlık neden olur ?
Kadınlarda kısırlık şüphesi korunmasız düzenli ilişkiye rağmen bir yılın sonunda gebelik söz konusu olmadığında başlıyor. İlerleyen yaş gebelik kapasitesinin günbegün azalmasına yol açıyor. Kadınlarda kısırlık neden olur ?
Kadın kısırlığının birçok nedeni vardır. Üreme sistemi değişikliği veya bozukluğu, genetik yatkınlık (konjenital malformasyon), enfeksiyonlar, hormonal işlev bozuklukları vs. Bununla birlikte,teşhis koyulamayan kısırlık vakaları da söz konusudur.
Özetle, kadın infertilitesinin nedenleri şunlardır;
- Yumurtalık (Ovulasyon ) ile ilgili faktörler,
- Tubal ve Peritoneal (Tüp Tıkanıklığı) faktörleri,
- Serviks yani rahim ağzı ile ilgili faktörler,
İnfertilite şüphesi ile doktora başvuran çiftlerde gözlemlenen sebeplerin %50’si kadınlar üzerinde tespit edilmiştir.
Yumurtlama sorunu vakalarının % 45’inde endokrin sistemin düzenlenmesinde önemli rol oynayan hipotalamik-hipofiz bozuklukları görülmüştür.
Vakaların %45’ini Tubal ve Peritoneal (Tüp Tıkanıklığı) faktörleri ve % 20’sini ise Rahim Ağzı (Serviks) ile ilgili faktörler oluşturmaktadır. Cinsel işlev bozukluğu kadın ve erkek infertilitesinin olası nedenlerinden biridir.
İnfertiliteye yol açan ancak açıklanamayan sebeplerin yüzdesi ise %10-15’tir. Bazı vakalarda luteal fazın da kısırlığa neden olabileceği gözlemlenmiştir.
Kadınlarda kısırlık teşhisi için kullanılan yöntemler
Aşağıda çiftlerin kısırlık tanı ve teşhisinde kadın partner üzerinde yapılabilecek testlerin birkaçını listeliyoruz;
Hormonal testlerin amacı yumurtalık rezervini değerlendirmektir. FSH, LH, östradiol (hormon), siklusun ilk yarısı (adetin 2. yada 3. Günü ); siklusun ikinci yarısında progesteron ve Prolaktin; Antimuller hormon (AMH); TSH değerleri ölçümlenir.
Vajinal svap, üreme sisteminin (vajina ve serviks) distal bir organın merkezden uzakta kalan kısımı) yolunun enfeksiyonlarını değerlendiren testtir.
Pelvik transvajinal ultrason, dişinin üreme kanalının anotomisi, tümör vb. durumların değerlendirmesine olanak tanır. Transvajinal ultrason ile hem yumurtalık folliküllerinin sayısını ve büyümesini hem bazal hem de uyaran koşulları değerlendirmek mümkündür.
Rahim Değerlendirmesi
Sonohisterografi (SHG), uterus kavitesine bir steril tuz çözeltisi ya da diğer uygun bir madde enjekte edildikten sonra, rahim, rahim boşluğu ve tubal açıklık değerlendirilmesi mümkün olur.
Rahmin üç boyutlu ultrasonu (3D yankısı), bağırsak hacminin hızlı bir şekilde işlenmesi yoluyla rahim için olası konjenital malformasyonların (organdaki doğuştan gelen anormallik veya hasar durumu) tanınmasına olanak sağlayan teknoloji. 3D ultrason sonokristrografi ile kombinasyon halinde kullanılabilir.
Kısır Kadınlarda Yaşanan Anormallikler | Sorunun Nedenleri |
Yumurtalık (Ovulasyon ) ile ilgili faktörler; Çocuk sahibi olma yeteneğinin, normale oranla az olan (Subfertil) kadınların % 40-45’i, kısır çiftlerin% 20’si) | Kilo kaybı Polikistik over sendromu Prematür over yetmezliği Hipotalamik amenore (Adet olmama, yada az olma durumu) Hiperprolaktinemi (Süt Hormonu Fazlalığı) |
Tubal ve Peritoneal (Tüp Tıkanıklığı) faktörleri (vakaların% 40’ı) | Pelvik yapışıklıklar Pelvik inflamatuar hastalık Endometriozis Daha önceki dış gebelik |
Rahim Ağzı (Serviks) ile ilgili faktörler (vakaların% 20’si) | Servikal stenoz Anormal servikal mukus, sperm alerjisi |
Özetleyecek olursak, Ünlü Kadın Doğum Uzmanı Cerrah Prof Carlo Flamigni Kadınlarda kısırlık sebepleri hakkında yukarıdaki ana başlıkları veriyor ve ilk etapta teşhis için araştırmaya bu kısımlardan başlanmasının zaman yönetimi açısından fayda sağlayacağını söylüyor.
Kadınlarda kısırlık nasıl tedavi edilir adlı makalemizi okumanızı öneririz.